बाळंतपणानंतर वजन कमी करताना..

गरोदरपणात स्वाभाविकपणे वजन वाढत असते. यासाठी येथे प्रसूतीनंतर वाढलेले वजन कमी करण्यासाठी काय करावे याची माहिती या लेखात दिली आहे.

डिलिव्हरीनंतर वजन कधी कमी करावे..?

प्रेग्नन्सी, डिलिव्हरी अशा अवस्थेमुळे आपले शरीर थकलेले असते. त्यामुळे बाळंतपणानंतर शरीराची झीज भरून काढण्यासाठी योग्य आहार घ्यावा लागतो. तसेच आईच्या दुधावरच बाळाचा आहार सुरू असल्याने डिलिव्हरीनंतरही पोषक आहार घेणे गरजेचे असते. त्यामुळे बाळाच्या जन्मानंतर लगेच वजन कमी करण्यासाठी डायटिंग करणे किंवा कमी आहार घेणे हे अत्यंत चुकीचे आहे.

बाळंतपणानंतर 6 आठवड्यानी डॉक्टरांकडे जाऊन तपासणी करणे आवश्यक असते. या तपासणीच्यावेळी आपण आपल्या डॉक्टरांशी वजन कमी कारण्यासंबंधी चर्चा करावी. नॉर्मल डिलिव्हरी किंवा सिझेरियन झाले आहे, त्यानुसार आपले डॉक्टर आपणास योग्य आहार आणि व्यायाम याद्वारे वजन कमी करण्याविषयी मार्गदर्शन करतील.

बाळंतपणानंतर वजन कमी करण्याचे उपाय :

योग्य आहार आणि व्यायाम यांचे नियोजन ठेवून डिलिव्हरी नंतर वजन कमी करता येते. यासाठी पोषकघटकांनी युक्त असा संतुलित आहार घ्यावा आणि त्याच्या जोडीला चालणे, योगासने यासारखे सोपे व्यायाम करावे. या उपायांनी डिलीवरी नंतर वाढलेले वजन कमी करणे सहज शक्य आहे. यासाठी खालील उपायांचा अवलंब करावा.

1) वजन आटोक्यात ठेवणारा आहार घ्या..
प्रसूतीनंतरही योग्य व पोषकघटकांनी युक्त असा आहार घ्यावा. सकाळी ब्रेकफास्ट किंवा नाश्ता जरूर करावा.
आहारात हिरव्या पालेभाज्या, फळे, ओट्स, धान्ये, कडधान्ये यांचा समावेश असावा. यात फायबर्सचे प्रमाण मुबलक असल्याने वजन आटोक्यात राहण्यास मदत होते.

मांसपेशीच्या मजबुतीसाठी व शारीरिक शक्तीसाठी प्रोटिन्सची गरज असते. यासाठी आहारात दूध व दुधाचे पदार्थ, मटण, मांस, अंडी यांचा समावेश असावा.
दिवसभरात पुरेसे म्हणजे साधारण 8 ग्लास पाणी प्यावे. याशिवाय शहाळ्याचे पाणी, लिंबू पाणीही पिऊ शकता.

2) वजन वाढवणारे पदार्थ खाणे टाळा..
बाळंतपणात वजन कमी करायचे असल्यास तेलकट पदार्थ, चरबीचे पदार्थ, फास्टफूड, जंकफूड, बेकरी प्रोडक्ट, चॉकलेट, मिठाई, जास्त गोड पदार्थ सतत खाणे टाळावे. कारण अशा पदार्थमध्ये कॅलरीज भरपूर असतात. त्यामुळे अनावश्यक चरबीचे वजन वाढत असते.

3) डिलीवरी नंतर वजन कमी करण्यासाठी व्यायाम करा..
आपल्या डॉक्टरांनी बाळंतपणात सांगितलेला हलका व्यायाम नियमित करावा. डिलिव्हरीनंतर सहा आठवड्यानी गरोदरपणात वाढलेले वजन कमी करण्यासाठी खालील व्यायाम करू शकता.

प्रसुतीनंतर किती दिवसात वजन कमी होईल..?

ज्या महिला आपल्या बाळास स्तनपान करत असतात त्यांचे वजन लवकर कमी होत असते. बाळंतपणानंतर साधारण सहा ते नऊ महिने इतका कालावधी वजन आटोक्यात येण्यासाठी लागू शकतो. गरोदरपणात जसे वजन हळूहळू वाढत जात असते तसे ते बाळंतपणानंतर हळूहळू कमी कमी होत असते.

वजन वाढलेले आहे म्हणून, एकाएकी कमी करण्यासाठी उपाशी राहणे किंवा अधिक प्रमाणात व्यायाम करणे असले प्रकार करू नयेत. कारण यामुळे नुकसानचं होण्याची शक्यता असते. त्यामुळे वजन कमी होऊन शरीर पूर्वीप्रमाणे होण्यासाठी थोडा संयम ठेवणे गरजेचे असते.

हे सुध्दा वाचा..

Read Marathi language article about weight loss tips after delivery. Last Medically Reviewed on March 8, 2024 By Dr. Satish Upalkar.

Dr. Satish Upalkar, obtained his bachelor’s degree in medicine and surgery from Maharashtra University of Health Sciences, Nashik, India in 2010. He is also a member of the Medical Council of Indian Medicine, Mumbai. He is working as a General Physician and Healthcare Consultant. Since 2012, he has had extensive experience in writing on various medical topics for the general public. After medical graduation, he has also completed diploma in diet and nutrition as well as yoga.