आवळा – Indian gooseberry :
आवळा हे आरोग्यदायी फळ असून यात व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए आणि लोह यासारख्या अनेक पोषक तत्वांचे चांगले प्रमाण असते. आवळ्यामध्ये अँटिऑक्सिडेंट देखील भरपूर असतात, जे शरीराला मुक्त रॅडिकल्सच्या हानिकारक प्रभावांपासून वाचवतात. आवळा नियमितपणे खाणे हे आपल्या आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे. आवळ्यातील औषधी गुणधर्म विचारात घेऊन बऱ्याच आयुर्वेदीक औषधात याचा वापर केला जातो.
आवळा खाण्याचे आरोग्यदायक फायदे –
आवळा हा एक अत्यंत पौष्टिक फळ आहे ज्याचे अनेक आरोग्य फायदे आहेत. आवळा खाल्ल्याने रोगप्रतिकार शक्ती वाढते, कर्करोगाला प्रतिबंध होतो, हृदयाचे आरोग्य चांगले राहते, रक्तदाब नियंत्रित राहतो, कोलेस्टेरॉल कमी होते, ब्लड शुगर नियंत्रित राहते, पचनक्रिया सुधारते, पोट साफ होते, पित्ताचा त्रास कमी होतो, यकृताचे आरोग्य सुधारते. तसेच त्वचा आणि केसांच्या आरोग्यासाठी आवळा फायदेशीर आहे.
1) आवळा रोगप्रतिकार शक्ती वाढवते.
आवळ्यामध्ये व्हिटॅमिन सी भरपूर असते, जे एक शक्तिशाली अँटिऑक्सिडेंट आहे. या अँटिऑक्सिडेंटमुळे मुक्त रॅडिकल्सच्या हानिकारक प्रभावांपासून आपल्या शरीराचे रक्षण होते. त्यामुळे आपली रोगप्रतिकार शक्ती चांगली राहण्यास मदत होते.
2) आवळा कर्करोगाला प्रतिबंध करतात.
आवळ्यामध्ये उपयुक्त अँटिऑक्सिडेंट आणि इतर पोषक तत्वे असतात जे कर्करोगाच्या पेशींची वाढ आणि प्रसार रोखण्यास मदत करू शकतात.
3) आवळा खाल्ल्याने हृदयाचे आरोग्य चांगले राहते.
आवळ्यामध्ये व्हिटॅमिन सी, व्हिटॅमिन ए आणि फायबर यासारख्या पोषक तत्वांचा समावेश आहे जे हृदयरोगाचा धोका कमी करू शकतात. व्हिटॅमिन सी रक्तवाहिन्यांना निरोगी ठेवण्यास मदत करते, व्हिटॅमिन ए रक्तदाब कमी करण्यास मदत करते आणि फायबर कोलेस्टेरॉल कमी करण्यास मदत करते.
4) आवळा डायबेटिसमध्ये उपयुक्त असतो.
आवळ्यामध्ये फायबर भरपूर असते, जे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत करू शकते. मधुमेही रुग्णांनी जरूर आवळा खाल्ला पाहजे. आवळ्यामध्ये असलेल्या अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्मांमुळे रक्तातील साखरेची पातळी नियंत्रित करण्यास मदत होते आणि त्यामुळे मधुमेह होण्याचा धोका कमी होतो.
5) आवळा खाल्ल्याने पचनक्रिया सुधारते.
आवळ्यामध्ये फायबर आणि अँटिऑक्सिडेंट असतात जे पचनक्रिया सुधारण्यास मदत करू शकतात. फायबर पोटातील बद्धकोष्ठता, गॅस आणि अपचन यासारख्या समस्या दूर करण्यास मदत करते. तर यातील अँटिऑक्सिडेंटमुळे पोटातील जळजळ कमी होते.
6) आवळ्यामुळे यकृताचे आरोग्य सुधारते.
आवळ्यामध्ये असलेल्या अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्मांमुळे यकृताचे आरोग्य सुधारण्यास मदत होते. यामुळे यकृताला विषारी पदार्थांपासून संरक्षण करण्यास मदत होते आणि त्यामुळे यकृताचे आरोग्य सुधारते.
7) आवळा खाल्ल्याने त्वचेचे आरोग्य सुधारते.
आवळ्यामध्ये अँटिऑक्सिडेंट आणि इतर पोषक तत्वे असतात जे त्वचेचे आरोग्य सुधारण्यास मदत करू शकतात. अँटिऑक्सिडेंट मुक्त रॅडिकल्सच्या हानिकारक प्रभावांपासून त्वचेचे रक्षण करतात आणि इतर पोषक तत्वे त्वचेला मऊ, गुळगुळीत आणि चमकदार बनवण्यास मदत करतात. आवळ्यामध्ये असलेल्या अँटिऑक्सिडेंट गुणधर्मांमुळे त्वचेला वृद्धत्वापासून संरक्षण करण्यास मदत होते आणि त्यामुळे त्वचेवर चमक येते.
8) आवळ्यामुळे केसांचे आरोग्य चागले राहते.
आवळ्यामध्ये अँटिऑक्सिडेंट आणि इतर पोषक तत्वे असतात जे केसांच्या आरोग्य सुधारण्यास मदत करू शकतात. अँटिऑक्सिडेंट मुक्त रॅडिकल्सच्या हानिकारक प्रभावांपासून केसांची मुळे वाचवतात आणि इतर पोषक तत्वे केसांना मजबूत, चमकदार आणि वाढण्यास मदत करतात. त्यामुळे अनेक हेअर प्रोडक्टमध्ये आवळा वापरला जातो.
आवळा खाण्याचे तोटे –
आवळा हा एक आरोग्यदायी फळ आहे, परंतु जास्त प्रमाणात खाल्ल्याने काही त्रास होऊ शकतात. आवळा खाल्ल्याने पचनक्रिया बिघडू शकते, पोटदुखी होऊ शकते किंवा ॲलर्जी होऊ शकते.
जर तुम्हाला आवळा खाल्ल्याने कोणताही दुष्परिणाम जाणवत असेल, तर तुम्ही आवळा खाणे थांबवले पाहिजे. जर तुम्हाला आवळा खाऊन ॲलर्जी झाली असेल, तर तुम्ही डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
आवळा खाण्यासंबंधीत काही FAQ –
1) डायबेटिस असणारे रुग्ण आवळा खाऊ शकतात का?
डायबेटिस असलेल्या लोकांनी आवळा खाऊ शकतात, परंतु ते मर्यादित प्रमाणात खावे. आवळ्यामध्ये फायबर जास्त असते, ज्यामुळे रक्तातील साखर नियंत्रित राहण्यास मदत होते. आवळामध्ये अँटिऑक्सिडेंट देखील जास्त असतात, ज्यामुळे डायबेटिसच्या गुंतागुंती टाळण्यास मदत होते. तरीही आवळा खाण्यापूर्वी तुम्ही तुमच्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
2) गरोदरपणात आवळा खावा का?
गरोदरपणात आवळा खाणे सुरक्षित आहे, परंतु गर्भवती महिलांनी आवळा खाण्यापूर्वी डॉक्टरांचा सल्ला घेणे चांगले.
3) दररोज किती आवळे खावेत?
आवळे जास्त प्रमाणात खाऊ नका. दररोज केवळ 2-3 आवळे खाणे योग्य आहे.
Read Marathi language article about Amla or Indian gooseberry health benefits and side effects. Last Medically Reviewed on February 29, 2024 By Dr. Satish Upalkar.
