Dr Satish Upalkar’s article about Pitta and Headache in Marathi.
पित्त व डोकेदुखी –
अनेकांना पित्त आणि डोकेदुखी यांचा त्रास वारंवार होत असतो. सतत तिखट, तेलकट व मसालेदार पदार्थ खाण्याची सवय, बाहेरचे पदार्थ खाणे, अधिक प्रमाणात चहा-कॉफी पिणे, अपुरी झोप, मानसिक ताण, वेदनाशामक गोळ्यांचा अतिवापर अशा अनेक कारणांनी पित्ताचा त्रास होऊ लागतो.
अशा वाढलेल्या पित्तामुळे मग डोकेदुखी सुरू होते. यासाठी येथे पित्तामुळे होणारी डोकेदुखी व त्यावरील घरगुती उपाय याविषयी माहिती डॉ. सतीश उपळकर यांनी खाली दिली आहे.
पित्तामुळे डोकेदुखी होण्याची कारणे –
- तिखट, तेलकट, मसालेदार, आंबट, खारट पदार्थ खाण्याची सवय, मांसाहार, लोणची, पापड, आंबवलेले पदार्थ म्हणजे आंबट दही, इडली, डोसा, ब्रेड यासारखे पदार्थ अधिक खाण्यामुळे,
- वारंवार चहा, कॉफी, कोल्ड्रिंक्स पिण्यामुळे,
- उपवास करणे, जेवणाच्या वेळा न पाळणे, बराच वेळ उपाशी राहण्याची सवय,
- तंबाखू, सिगरेट, गुटखा, मद्यपान यासारखी व्यसने करणे,
- मानसिक तणाव, राग यांमुळे,
- वरचेवर डोकेदुखीच्या किंवा अंगदुखीच्या वेदनाशामक गोळ्या घेत राहिल्यामुळे [4],
- अपुरी झोप किंवा अतिजागरण करणे यांमुळे पित्ताचा त्रास प्रामुख्याने होत असतो.
अशावेळी पित्त वाढते व त्यामुळे डोकेदुखी, ऍसिडिटी, छातीत जळजळ होणे, अल्सर यासारखे त्रास होऊ लागतात.
पित्त डोकेदुखी यावर घरगुती उपाय –
- पित्तामुळे डोकेदुखी होत असल्यास आल्याचा तुकडा घेऊन तो चांगला चावून खावा.
- वेखंड, सुंठ किंवा दालचिनीची पेस्ट करून ती कपाळावर लावल्यानेही पित्त डोकेदुखी कमी होण्यासाठी मदत होते.
- पित्तामुळे डोकेदुखी झाल्यास काही वेळ झोप घ्यावी. यामुळेही आराम मिळून डोकेदुखी थांबते.
- पित्तामुळे डोकेदुखी झाल्यास पुरेसे पाणी प्यावे. शरीरात पाणी कमी झाल्यामुळेही अनेकदा डोकेदुखी होऊ शकते तसेच पाण्यामुळे पित्तही कमी होण्यास मदत होते.
- कपाळाला बर्फाचा शेक दिल्यामुळेही पित्तामुळे होणारी डोकेदुखी काही प्रमाणात कमी होऊ शकते.
असे घरगुती उपाय पित्त व डोकेदुखी यावर उपयोगी ठरतात.
हे सुध्दा वाचा – अर्धे डोके दुखणे याची कारणे व उपचार जाणून घेण्यासाठी येथे क्लिक करा.
वारंवार पित्त आणि डोकेदुखी होऊ नये यासाठी घ्यायची काळजी –
- संतुलित आहार घ्यावा. आहारात हिरव्या पालेभाज्या, फळभाज्या यांचा समावेश करा.
- वेळेवर जेवण घ्या. अधिक वेळ उपाशी राहू नका.
- दिवसभरात पुरेसे पाणी म्हणजे किमान 7 से 8 ग्लास पाणी प्यावे.
- दररोज सकाळी उठल्यावर उपाशीपोटी तांब्याच्या भांड्यातील ग्लासभर पाणी प्यावे.
- मसालेदार पदार्थ, तेलकट–तिखट-खारट पदार्थ, फास्टफूड ह्यासारखे पदार्थ वारंवार खाणे टाळावे.
- चहा-कॉफी वारंवार पिणे टाळा.
- स्मार्टफोन, काम्प्युटर, टीव्हीसमोर सतत बसू नका.
- जागरण करणे टाळा. दररोज किमान 6 ते 7 तासांची झोप आवश्यक असते. पुरेशी झोप घ्यावी.
- नियमित व्यायाम करावा. मोकळ्या हवेत फिरायला जावे.
- मानसिक ताणतणाव, चिंता यापासून दूर रहा. मनशांत ठेवण्यासाठी योगा, प्राणायाम, ध्यानधारणा करावी.
- तंबाखू, गुटखा, सिगरेट, बीडीचे व्यसन करणे टाळा.
- वारंवार डोकेदुखी होत असल्यास उठसुठ वेदनाशामक गोळ्या घेणे टाळा.
अशी काळजी घेतल्यास पित्ताचा त्रास आणि डोकेदुखी होणार नाही.
लेखक हे वैद्यकिय तज्ञ आणि आरोग्य क्षेत्रात कार्यरत आहेत. माहिती आवडल्यास आमचे YouTube चॅनल Subscribe करा.
हे सुध्दा वाचा – अंगावर पित्त उठणे याची कारणे व उपचार जाणून घेण्यासाठी येथे क्लिक करा.
4 SourcesIn this article information about Pitta Headache treatment & home remedies in Marathi. Article written by Dr Satish Upalkar.