पित्तामुळे होणारी डोकेदुखी आणि त्यावर उपाय

Dr Satish Upalkar’s article about Pitta and Headache in Marathi.

पित्त व डोकेदुखी –

अनेकांना पित्त आणि डोकेदुखी यांचा त्रास वारंवार होत असतो. सतत तिखट, तेलकट व मसालेदार पदार्थ खाण्याची सवय, बाहेरचे पदार्थ खाणे, अधिक प्रमाणात चहा-कॉफी पिणे, अपुरी झोप, मानसिक ताण, वेदनाशामक गोळ्यांचा अतिवापर अशा अनेक कारणांनी पित्ताचा त्रास होऊ लागतो.

अशा वाढलेल्या पित्तामुळे मग डोकेदुखी सुरू होते. यासाठी येथे पित्तामुळे होणारी डोकेदुखी व त्यावरील घरगुती उपाय याविषयी माहिती डॉ. सतीश उपळकर यांनी खाली दिली आहे.

पित्तामुळे डोकेदुखी होण्याची कारणे –

• तिखट, तेलकट, मसालेदार, आंबट, खारट पदार्थ खाण्याची सवय, मांसाहार, लोणची, पापड, आंबवलेले पदार्थ म्हणजे आंबट दही, इडली, डोसा, ब्रेड यासारखे पदार्थ अधिक खाण्यामुळे,
• वारंवार चहा, कॉफी, कोल्ड्रिंक्स पिण्यामुळे,
• उपवास करणे, जेवणाच्या वेळा न पाळणे, बराच वेळ उपाशी राहण्याची सवय,
• तंबाखू, सिगरेट, गुटखा, मद्यपान यासारखी व्यसने करणे,
• मानसिक तणाव, राग यांमुळे,
• वरचेवर डोकेदुखीच्या किंवा अंगदुखीच्या वेदनाशामक गोळ्या घेत राहिल्यामुळे [4],
• अपुरी झोप किंवा अतिजागरण करणे यांमुळे पित्ताचा त्रास प्रामुख्याने होत असतो.

अशावेळी पित्त वाढते व त्यामुळे डोकेदुखी, ऍसिडिटी, छातीत जळजळ होणे, अल्सर यासारखे त्रास होऊ लागतात.

पित्त डोकेदुखी यावर घरगुती उपाय –

• पित्तामुळे डोकेदुखी होत असल्यास आल्याचा तुकडा घेऊन तो चांगला चावून खावा.
• वेखंड, सुंठ किंवा दालचिनीची पेस्ट करून ती कपाळावर लावल्यानेही पित्त डोकेदुखी कमी होण्यासाठी मदत होते.
• पित्तामुळे डोकेदुखी झाल्यास काही वेळ झोप घ्यावी. यामुळेही आराम मिळून डोकेदुखी थांबते.
• पित्तामुळे डोकेदुखी झाल्यास पुरेसे पाणी प्यावे. शरीरात पाणी कमी झाल्यामुळेही अनेकदा डोकेदुखी होऊ शकते तसेच पाण्यामुळे पित्तही कमी होण्यास मदत होते.
• कपाळाला बर्फाचा शेक दिल्यामुळेही पित्तामुळे होणारी डोकेदुखी काही प्रमाणात कमी होऊ शकते.

असे घरगुती उपाय पित्त व डोकेदुखी यावर उपयोगी ठरतात.

हे सुध्दा वाचा – अर्धे डोके दुखणे याची कारणे व उपचार जाणून घेण्यासाठी येथे क्लिक करा.

वारंवार पित्त आणि डोकेदुखी होऊ नये यासाठी घ्यायची काळजी –

• संतुलित आहार घ्यावा. आहारात हिरव्या पालेभाज्या, फळभाज्या यांचा समावेश करा.
• वेळेवर जेवण घ्या. अधिक वेळ उपाशी राहू नका.
• ‎दिवसभरात पुरेसे पाणी म्हणजे किमान 7 से 8 ग्लास पाणी प्यावे.
• दररोज सकाळी उठल्यावर उपाशीपोटी तांब्याच्या भांड्यातील ग्लासभर पाणी प्यावे.
• ‎मसालेदार पदार्थ, तेलकट–तिखट-खारट पदार्थ, फास्टफूड ह्यासारखे पदार्थ वारंवार खाणे टाळावे.
• ‎चहा-कॉफी वारंवार पिणे टाळा.
• ‎स्मार्टफोन, काम्प्युटर, टीव्हीसमोर सतत बसू नका.
• ‎जागरण करणे टाळा. दररोज किमान 6 ते 7 तासांची झोप आवश्यक असते. पुरेशी झोप घ्यावी.
• ‎नियमित व्यायाम करावा. मोकळ्या हवेत फिरायला जावे.
• ‎मानसिक ताणतणाव, चिंता यापासून दूर रहा. मनशांत ठेवण्यासाठी योगा, प्राणायाम, ध्यानधारणा करावी.
• ‎तंबाखू, गुटखा, सिगरेट, बीडीचे व्यसन करणे टाळा.
• ‎वारंवार डोकेदुखी होत असल्यास उठसुठ वेदनाशामक गोळ्या घेणे टाळा.

अशी काळजी घेतल्यास पित्ताचा त्रास आणि डोकेदुखी होणार नाही.

हे सुध्दा वाचा – अंगावर पित्त उठणे याची कारणे व उपचार जाणून घेण्यासाठी येथे क्लिक करा.

4 Sources

In this article information about Pitta Headache treatment & home remedies in Marathi. Article written by Dr Satish Upalkar.